Başbakan Boris Johnson’ı zor günler bekliyor

Başbakan Boris Johnson, Covid kurallarını ihlal etmesi yüzünden para cezası almasından sonra bugün ilk kez milletvekillerinin karşısına çıkacak ve sonra akşam Muhafazakar Partili milletvekillerine bir konuşma yapacak.

Geçtiğimiz hafta Boris Johnson, eşi ve İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, başbakanlık konutundaki kabine odasında yapılan bir doğum günü partisine katılmaktan dolayı para cezasına çarptırılmıştı.

Başbakan Çarşamba günü de, parlamentoda muhalefet milletvekillerinin sorularıyla yüzleşecek. Hem de Sunday Times gazetesinin, Kasım 2020’deki bir veda partisini “başlatanlardan” olduğu yönündeki haberini yayımladığı haftasonunun ardından. Başbakanlık ise iddiayı reddediyor.

Boris Johnson bununla beraber, polisin hükümetteki Covid ihlalleri konusunda yürüttüğü soruşturmadan dolayı başka para cezaları gelmemesini umacak.

Peki, Johnson’ın planı ne ve başbakan adına başka potansiyel tehlikeler nerelerde yatıyor?

Başbakanlık kaynaklarına göre, Johnson başbakanlık konutundaki ihlaller için bir kez daha özür dileyecek ve hükümetin Covid ihlallerine karşı duyulan öfkeyi anladığını söyleyecek.

Boris Johnson, Ukrayna krizi ve bazı mültecilerin, iltica başvuruları değerlendirilirken Ruanda’ya gönderilmesi planlarına odaklanmak isteyebilir.

Bir kaynak bu konularda “parlamentoya sunacağı çok fazla güncelleme olduğunu” söylüyor.

Ancak muhalefet partileri, dikkatleri yasaları ihlal ettiği için ceza alan görevdeki ilk başbakan olması gerçeğine çekmeye çalışacak.

Para cezalarının zamanlaması sürpriz oldu. Nitekim Johnson’ın iletişim direktörü tatildeyken, Nil Nehri üzerinde seyreden ve elektriği olmayan bir geleneksel teknede, yanında taşınabilir bir şarj aletiyle, verilecek tepkiyi koordine etmeye çalıştı.

Boris Johnson para cezasından sonra yaptığı konuşmada, halkın kendisinden “daha iyi bir davranış bekleme hakkı olduğunu” ve Haziran 2020’deki doğum günü sırasında kabine odasında “kısa” bir toplantının Covid kurallarını ihlal ettiğini “düşünemediğini” söyledi.

Muhalefet partileri, daha önce başbakanlıkta bütün kurallara uyulduğunu söyleyen başbakanın, kasten parlamentoyu yanlış yönlendirdiğine inanıyor ve bunun hesabını sorabilmek için farklı mekanizmaları değerlendiriyor. İşçi Partisi kaynakları, seçeneklerden birinin Johson’ın parlamentoyu aldatıp aldatmadığının ele alınacağı bir oylamaya zorlamak ya da konunun bir parlamento komisyonunun araştırmasına havale etmek olduğunu söylüyor.

Başbakanın kendisine karşı girişilen herhangi bir oylamayı kaybedeceğine dair bir işaret yok, ancak muhalefet partileri büyük ihtimalle, kamuoyu önünde başbakanın yaptıklarını savunmaya zorlanabilecek Muhafazakar Parti milletvekillerini sert bir şekilde eleştirecek.

Sunday Times gazetesinde yer alan bir haberde, İletişim Direktörü Lee Cain‘in Kasım 2020’de görevinden ayrılması vesilesiyle yapılan partide, içkileri başbakanın doldurduğu idia edildi. İşçi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Angela Rayner, haber doğruysa başbakanın partilerden en az birini başlatanlar arasında olduğunu söyledi.

Rayner ayrıca, Boris Johson’ın Britanya halkını “her aşamada kasten yanılttığını” belirtti.

Sunday Times ayrıca, bir kaynağa dayandırarak toplantının bir ayrılık partisi değil, basın bürosunun Cuma öğleden sonra yaptığı bir içkili bir araya gelme olduğunu, ancak başbakanın gelişiyle bir partiye dönüştüğünü yazdı.

Başbakanlık bu partinin verildiğini inkar etmedi, ancak başlatanın Başbakan olduğunu sert ifadelerle reddetti. Başbakanlık ayrıca, başbakan geldiğinde içkilerin zaten masada olduğuna dikkat çekti.

Partide bulunanlardan biri BBC’ye yaptığı açıklamada, insanların günün sonunda ofislerinde bir içki içtiğini ve başbakanın Lee Cain’e elveda demek için uğradığını savundu.

Başbakana yakın kaynaklar ayrıca, Johnson’ın kendi basın bürosuna gittiğine ve “tanımı itibariyle” başbakanın o gün orada bulunma hakkı olduğuna dikkat çekti.

Polisin de kendilerini bu toplantıyla ilgili olarak sorgulamadığını ifade ettiler.

Ancak bazı Muhafazakar milletvekilleri, daha fazla para cezasının ve kendilerini zor durumda bırakabilecek manşetlerin yolda olduğundan kaygılı.

Çünkü Johnson’ın para cezası aldığı parti, birçok kişi tarafından küçük bir etkinlik olarak; kabine odasında, Covid salgını konusunda yapılan bir toplantıdan sonra insanların Johnson’ın doğum gününü kutladığı bir parti olarak tanımlanıyor.

Başbakan para cezasını öderken, başbakanlık kaynakları, Johnson’ın toplantıya katılmasının ve kendisi için çalışanların doğum günü dileklerini kabul etmesinin yanlış olmadığına inandığını ve “bir parti gibi gözükmediğini” söylüyor.

Boris Johnson önümüzdeki haftalardaki savunmasında büyük ihtimalle, “bulunma izninin olduğu yerlerde, birlikte bulunma izninin olduğu insanlarla olmasının” kural ihlali sayılacağını düşünmediğine odaklanacak.

Ancak başka para cezaları verilir ve daha büyük kural ihlalleri bulunursa, bu argüman hem Britanya halkına hem de bazı kendi milletvekillerine pek bir şey ifade etmeyebilir.