Kamboçya, Birleşik Krallık’tan Kızıl Kemerler döneminde çalınan sanat eserlerini iade etmesini istedi

Kamboçya, Birleşik Krallık‘ın ülkeden çaldığı tarihi eserleri geri göndermesi için başvuru yaptı.

Kamboçya Kültür Bakanı Phoeurng Sackona, Birleşik Krallık’deki mevkidaşı Nadine Dorries’e yazdığı mektupta ülkedeki kutsal tapınaklardan birçok önemli kültürel eserin çalındığını söyledi.

Birleşik Krallık’ye götürülen eserler, Britanya Müzesi ile Victoria ve Albert Müzesi’nin elinde.

Victoria ve Albert Müzesi, Kamboçyalı yetkililerin “yapıcı diyaloğunu” memnuniyetle karşıladıklarını belirtirken, Britanya Müzesi yetkilileri de talepleri “dikkatlice ve gereğince” gözden geçireceklerini duyurdu.

Güneydoğu Asya ülkesindeki yetkililer, eserlerin çoğunun 2020’de hayatını kaybeden ve hakkında sanat eseri kaçakçılığından dava açılan Britanyalı sanat simsarı Douglas Latchford aracılığıyla ülke dışına çıkarıldığını savunuyor.

Kamboçya Kültür Bakanlığı’nın baş yasal danışmanı ve inceleme ekibinin lideri Brad Gordon, bu eserlerin kaçırılmasının ya da alınıp satılmasının “savaş suçu” sayılabileceğini belirtti.

Sackona‘nın mektubunda Kamboçya ve Birleşik Krallık’nin, savaşlarda kültürel yapı ve eserlerin korunmasını da amaçlayan Lahey Sözleşmelerini imzaladığı hatırlatıldı.

Gordon çoğu eserin ülkeden, gerilla savaşıyla yönetimi 1975-1979 arasında ele geçiren Kızıl Kmerler iktidarı zamanında çalındığını belirtti.

Kızıl Kmerler’in bu süre zarfında ülkedeki 1,5 ila 2 milyon kişiyi katlettiği düşünülüyor.

Gordon, “Bu savaş zamanıydı. Tüm dünya biliyordu. Victoria ve Albert Müzesi ile Britanya Müzesi gibi büyük müzeler, bu eserleri kabul etmemeliydi. Eserlerin büyük çoğunluğunun ihracat lisansı yoktu, herhangi bir izin çıkarılmamıştı. Dolayısıyla bu müzelerin ve sorumlu kişilerin elindekiler çalıntı mülk niteliğinde bunların iade edilmesi gerek” dedi.

Kamboçyalı yetkililerin gönderdiği listeye göre Britanya Müzesi’nde yaklaşık 100 eser var ve hepsi depoda duruyor.

Victoria ve Albert Müzesi’ndeyse en az 50 eser var ve bunların çok küçük bir kısmı sergileniyor.

Kamboçya, eserlerin bazılarının ABD’deki Metropolitan Sanat Müzesi’ne kaçırıldığına dair geçen sene yetkililere başvuru yapmıştı. Bunun üzerine eserlerden bazıları iade edilmişti.